Yeni Medya ve Toplumsal Dönüşümler - Cem Yaşın - Ütopya Yayınevi

Enformasyon ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerin toplumsal sonuçları, son birkaç on yıl içinde, sadece teknolojik belirlenimci kuramların ilgi alanı ile sınırlı kalmayıp sosyal bilimler alanında çalışan tüm araştırmacıları, teknoloji çalışmalarına en uzak duranları bile içine alan merkezi bir çekim alanı yarattı. Sosyal bilimlerin neredeyse her alanında genel olarak teknolojinin özel olarak ise enformasyon ve iletişim teknolojilerinin önemini ele alan çalışmalarda hızlı bir artış oldu. Bu çerçevede, enformasyon, internet, ağ, sanallık, yöndeşme, yapay zekâ, büyük veri vb. kavramlar toplumsal ve kültürel araştırmalarda vazgeçilmez hale geldi. Daha geniş kapsamda; enformasyon ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte toplum, kültür ve uygarlığın temel karakteristiklerinin değiştiğini ileri süren çalışmalar yaygın kabul görmeye başladı.
Enformasyon ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte toplumda köklü dönüşümlerin meydana geldiğini vurgulayan yaklaşımlar, mevcut gerçekliği, küresellik, yerelcilik, teknoloji toplumu, ağ toplumu, internet toplumu, enformasyon toplumu gibi kavramlara başvurarak açıklamakta ve toplum-sonrası, insan-sonrası, kültür-sonrası bir döneme girdiğimiz fikrini savunmaktadır. Genel olarak, bu yaklaşımlarda endüstri devriminden itibaren teknolojinin ve teknolojik aklın toplumsal ve kültürel alanı etkisi altına alarak dönüştürdüğü, iletişim ve enformasyon araçlarında yakın zamanlarda meydana gelen gelişmelerle birlikte teknolojinin toplum ve kültür üzerinde egemenliğinin iyice pekiştiği vurgulanmaktadır. Bu yaklaşımlar açısından, endüstri devriminden itibaren geçerli olan insansızlaşma doğrultusundaki değişim, yeni enformasyon ve iletişim araçlarıyla birlikte daha da ileriye götürülmüştür...