Türkçede Ettirgen Yapılar - Sıdıka Dursun - Grafiker Yayınları

Bu kitap, Türkçede ettirgenlik olgusunu, nedensellik kavramının temellerinin dayandığı felsefe tartışmalarından başlayarak edimbilim, anlambilim, biçimbilim, sözdizimi, sesbilim gibi alanları ve bu alanların birbiriyle etkileşimlerini de kapsayan çok yönlü, işlevsel ve eşzamanlı bakış açısıyla inceleyen bir çalışma olma niteliğini taşımaktadır.

Bu kitapta ettirgenlik, çatıyı da kapsayan ancak çatıyla sınırlı olmayan anlambilimsel bir kategori olarak ele alınırken; çatı kavramına, konuşucunun bakış açısını yansıtan bir ifade biçimi olarak yaklaşılmakta ve çatı değiştirimi süreçlerinden biri olan ettirgenleşme süreci de buna göre değerlendirilmektedir.

Ettirgenliği işlevsel bir yaklaşımla ele alan bu kitapta yalnızca biçime odaklanan yaklaşımlardan farklı olarak, işlevden biçime, biçimden işleve uzanan bir inceleme yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntemle ettirgen biçimlerin her zaman aynı işlev için kullanılmadığı, ettirgenlik işlevinin de her zaman aynı biçimlerle ifade edilmediği ve ettirgenliğin, yalnızca bir eklenme ya da geçişlilik arttırma süreci olmadığı gerçeğine ulaşılmaktadır. Kitapta, ettirgen biçimbirimleri de anlambilimsel özelliklerine göre ve üretkenliklerine göre değerlendirilerek, ilk kez sesbilimsel ölçütlerle sınırlı kalmayan bir sınıflandırma yapılmaktadır. Bu sınıflandırma sayesinde, ettirgen eylemlerin sözlükte hangi ölçütlere göre yer alması gerektiğine dair öneriler de sunulmaktadır.