Türk Makam Müziğinin Çokseslendirilmesinde Akor Dizileri - Sercan Özkeleş - Platanus Publishing

Çoksesli Türk müziğinin temel dayanağı; makamsal yapısıdır” ilkesinden yola çıkılarak, makam merkezli çokseslendirme yaklaşımı esas alan bu kitapta, farklı yapılarda kurulan 15 makam ve 16 çeşni için, makamsal armonik doku içerisinde; 2’li akorlardan 13’lü akorlara, anarmonik akorlardan programlanmış akorlara değin, makam dizilerinin geleneksel perdelerinden doğan makamsal akor dizileri oluşturulmuştur. Çalışmada, makam konusu işlenirken, makamın yapısını oluşturan unsurlar rafine bilgilerle açıklanarak; makam dizisi temelinde çeşitli armonik dizgeler ve yaklaşımlar içerisinde kurulabilen akorlar, oktav (sekizli) denkliği dikkate alınarak dizinin her bir perdesi üzerinde oluşturulmuş ve akor dizilerinde işlenmiştir.

Frekans bandı nedeniyle, makam dizisi içerisinde gösterilmeyen ancak Türk makam müziğinin geleneksel ses sisteminde yer alan segah, hicaz, hisar gibi perdeler, kullanım tercihine göre akor içerisindeki konumları korunarak ya da eksiltilebileceği düşünülerek, akor dizilerinde parantez içerisindeki notalarla gösterilmiş ve bu sayede; perdenin iki farklı şekilde çokseslendirilmesi sağlanmıştır. Akor içerisindeki geleneksel perdelerin eksiltilerek kullanılması durumuna alternatif olarak, geleneksel perde; frekans band aralığını kapsadığı seslerin yer aldığı akorlarla birlikte kullanılmıştır. Bu duruma ilişkin olarak; uşşak, hüzzam, saba, karcığar gibi birtakım makamlarda üç koma aralığına yaklaşan uzaklıklarda icra edilen geleneksel perdeler, kendilerine en yakın alt ve üst aralıktaki seslerin yer aldığı akorlar içerisinde programlanarak çokseslendirilmiş ve bu yaklaşımla birlikte makamın armonik dokusunun önemli ölçüde farklılaştırılması sağlanmıştır..