Şehircilik - Le Corbusier - Arketon Yayıncılık

Le Corbusiernin kent tasavvurunda önemli bir yeri olan ve modernist kentin manifestosu olarak tanımlanabilecek olan 1925 tarihli Urbanisme başlıklı çalışması, Pelin Kotasın çevirisiyle Arketon Yayınları arasında yerini aldı. Şehircilik, Aykut Köksalın genel yayın yönetmenliğinde mimarlık ve kent kitapları yayımlamak üzere kurulan Arketon Yayınları’nın ikinci Le Corbusier kitabı. İlk kitap olan Modulor gibi, Şehircilik de özgün formatı ve özgün tipografisiyle, ikonik değeri özenle korunarak basıldı.

Aykut Köksal, kitaba yazdığı önsözde şöyle diyor: Le Corbusiernin Şehirciliki, 20. yüzyılın şehir tasavvurunda belirleyici bir rolü olan ilk kapsamlı çalışması. Ünlü mimarın endüstri şehrini nasıl okuduğunu, bu okumanın hangi paradigmayı meşrulaştırdığını görmek için Şehircilik doğru bir kaynak. Ne var ki metnin anlamı bundan ibaret değil, özellikle bugünün okurunu ilgilendirecek başka bir boyutu var: Şehircilik aynı zamanda ütopya tarihinin önemli metinlerinden biri ve iki ütopya türünün, yazınsal ütopyalar ile mimari ütopyaların buluştuğu yerde duruyor. Yazınsal ütopyalar mekânsal model önerisini metinlerinin baş köşesine oturtur, mimari ütopyalar ise, kaçınılmaz bir zorunlulukla tasarımlarını toplumsal model önerisiyle bütünler. İşte Le Corbusiernin metni tam da bu ortak alanda var oluyor, hatta kimi kez yazınsal ütopyalara daha çok yaklaşıyor.

Şehircilikin Türkiyeli okurlarının dikkatini çekecek noktalardan biri de İstanbula yapılan çok sayıda atıf olacaktır. Tüm ütopya yazarlarının kendi modellerini uzak ve gizemli coğrafyalarda bulmaları gibi, Le Corbusier de, aradığı şehrin pek çok özelliğini, Şehirciliki kaleme aldığı tarihe dek gittiği en uzak yer olan ve 20. yüzyıl başında henüz gizemini yitirmemiş İstanbulda bulmak istiyor.

Le Corbusiernin Şehirciliki farklı okumalara açık bir metin. Anlamı sadece mimarlık bağlamıyla sınırlı olmayan bu metnin Türkçe yayımlanması, yeni bir dilin taşıyıcılığında, yeni okumaların ortaya çıkmasını sağlayacak.