Restore Etmeyelim, Koruyalım! - Georg Dehio - Arketon Yayıncılık

Restore Etmeyelim, Koruyalım! başlığını taşıyan kitap, Georg Dehio ve Aloïs Rieglın, eski eserleri tamamlamaya, hatta yeniden inşaya odaklı restorasyon
anlayışını eleştiren ve somut örnekler üzerinden tartışan metinlerini içeriyor.

Heidelberg Kalesindeki bir yapının restorasyon projesinin eleştirisiyle başlayan tartışma daha geniş bir bir bağlama yayılıyor ve 20. yüzyıl başında yeni bir koruma anlayışını öne süren temel metinlerle sürüyor. Kitaba alınan Dehio ve Riegl makalelerini, kitabın ekinde yer alan ve yine Aloîs Riegle ait paradigma kurucu bir metin olan Modern Anıt Kültü başlıklı yazı tamamlıyor. Dehio ve Rieglın üç metnini Hüseyin Tüzün çevirdi, Modern Anıt Kültünün çevirisi ise Erdem Ceylanın imzasını taşıyor. Kitabın editörlüğü ve sunuş yazısı Aykut Köksala ait. Köksal bu yazının bir bölümünde şöyle diyor:

Restore Etmeyelim, Koruyalım! başlıklı kitabın içeriğini oluşturan metinlerin bildirisi, Dehionun Doğru olan restore etmek değil, korumaktır sözleriyle özetlenebilir. 19. yüzyıl, restorasyon ve koruma bağlamında iki karşıt görüşün çatışmasına sahne olmuştu. Bu görüşlerden ilki, anıtı kendi saf üslubuna götürmeyi amaçlayan Viollet-le-Duce, ikincisi ise, tarihsel yapıya dokunmaya hiçbir şekilde hakkımız yok diyen John Ruskine aitti. John Ruskin için, anıt ölmeliydi; onun güzel ölümü geleceğin mimarlarına örnek olacaktı. Ruskinin düşüncelerinin arka planında, kökleri 17. yüzyıla kadar giden harabe kültürü ve harabe estetiği yer alıyor. 18. yüzyıl, harabe kültürünün doruğa ulaştığı yüzyıl olur. Diderot, harabe resimlerinden oluşan bir Salonu gezdikten sonra
Bir anıtı ilginç kılmak için harabeye dönüştürmek gerek der. İngiliz mimar John Soane bu kültürü, kendi kurduğu müzenin ana konseptine dönüştürür, harabe estetiğini bir sonraki yüzyıla taşır. İşte, Georg Dehionun Doğru olan restore etmek değil, korumaktır sözlerinin arkasında, üç yüzyıllık bir sürecin Ruskinde ifadesini bulan düşünsel sonucu var. Bu bakışı Modern Anıt Kültünde, kendi kavramsallaştırmalarıyla sistemleştiren ise Aloïs Riegl oluyor.