Modern Alevi Ekolleri - Hamit Aktürk - Hiperlink Yayınları

Sözlü kültüre ve dedelerin uygulamalarına dayandığı modern öncesi zamanlarda yol bir sürek binbir ilkesi ile ifade edilen Alevilik, birbirinden farklı pek çok uygulamalara kaynaklık edebiliyor ve bu, Aleviliğin bir zenginliği olarak değerlendiriliyordu. yol tek olduğu sürece sürekteki farklılaşmalar toleransla karşılanmıştır. Ancak modernleşme ve şehirleşme sonrası dedeliğin sembolik bir figüre dönüşmesi ve ocakların neredeyse ortadan kalkmasıyla, şehirlerde oluşan Alevi ekolleri arasında artık bu farklılıklar birer zenginlikten çok, temsil ve otantiklik yarışında birer araca dönüşmüştür. Daha önceleri var olan inançsal yakınlık ve uygulama farklılıkları, şehirlerde tektip uygulamalara dönüşmüş, siyasi yaklaşım farklılıkları Alevi ekollerini birbirlerinden tamamen uzağa itmiştir. Şehirleşme, modernleşme, göç gibi süreçler yolu çoğaltırken, süreği tektipleştirmiştir. Şehir ortamında, geleneksel Alevilikten farklılaşan birçok Alevilikler ortaya çıkmıştır. Tabiri caizse geleneksel Alevilikte bir olan yol birçok patikaya bölünmüştür. Modern dönemde farklı Alevi ekollerinin ortaya çıkması ve her ekolün imkanları ölçüsünde örgütlenmesi Aleviliği, kendi tabirleri ile çok merkezli bir yapı haline getirmiştir. Bu çok merkezli yapının tahlilinde anahtar kavram Ali figürüne yüklenen anlamdır. Zira genelleyerek söylersek; Alinin ne ve kim olduğuna bağlı olarak birbirinden tamamen farklı Alevi cemaatleri ortaya çıkmıştır.