Mit ve Mitya - Devdutt Pattanaik - Doğu Batı Yayınları

Antik Yunan filozofları için mit mitostu, logostan ay­rıydı. Mitostan sezgisel, kozmogonik anlatılar çıkar­ken, logostan akla uygun tartışmalar çıkmıştır. Eski Hindu kahinleri için mit mitya idi, sattan ayrıydı; sembolik hakikatin ta kendisiydi. Çünkü “nihayetsiz mitlerde yatıyordu ebedî ve ezeli gerçek”.

Brahma ile Saraswati’nin çemberi... Vişnu ile Lakşmi’nin karesi... Şiva ile Şakti’nin noktası... Hindular için var olan her şey kutsal, tüm mevcudiyet tanrısal­lıkla dolu, dolayısıyla her şey ibadet edilmeye de­ğerdir. Çünkü Tanrıdır her yerde görünen. “Vedalarda anlatılan tanrılar yeryüzünde yaşardı. Yerde du­ran ateş, Agni vardı. Yer ile gök arasında uzanan yel, Vayu vardı. Göklerde hüküm süren, şimşekleriyle muson bulutlarına yağmur getiren Indra vardı. Sonra güneş Surya, ay Çandra, yedi göksel cisim Graha... ve Devalar, Rişiler, Asuralar, Nagalar, Yakşalar...” ve Tanrının üç ana tezahürü vardı: Brahma olarak yara­tır, Vişnu olarak devamını sağlar, Şiva olarak yok eder. Tüm bunlar Tanrının yaratma, dönüştürme gü­cünün insani düzlemde beliren tezahürleridir.

Varlığın en dış katmanından derinliklerine doğru, gerçeği, cevabı arayan kimse, hayat nefesini ruhun soluğuna bağlayan yolu kat ettiğinde başlangıçtaki temel olayın zamandaşı haline gelecek; dünya ve kâi­natın kendisi şimdi ve her zaman onun için saydamlaşacaktır.

Aziz okuyucu, işte bu yüzden mit/mitos/mityanın şif­resini bilmek değil, belki içine girmek ve onu temaşa etmek gerekir.