Masalların Yapı Unsurlarının Çözümlemesi - Fevziye Alsaç - Hiperlink Yayınları

Masallar sembolik dil, mitik dönem ve temalarla bir anlatım planı içinde kurulan yapı birimlerinden oluşur. Yapı birimleri olan olay örgu¨su¨, şahıs kadrosu, zaman, mekân ile sembolik dil ve anlatım masalın insanın mitik biyografisine dair işaret ettiği göstergeler bu¨tu¨nu¨du¨r. İnsanın/insanlığın değerli hatıraları masalın anlatımında yapı unsurlarını oluşturan motiflerle ortak hafızada korunur. Masallarda insanın/insanlığın sonsuz yolculuğuna ait imaj ve temalarla sembol dilinin ifade alanları/yapı unsurları motif olarak işlenir. Sembol diliyle kurulan macera, atalar ruhundan doğan insan-tabiat merkezli bir içeriğe sahiptir. Yapı unsurlarında klişe kodlarla ve sonsuz tekrarlarla korunan insanın/insanlığın bilinmezleri ve arzuları işlenir. Masalın yapı unsurlarının hayal-gerçek çatışmasıyla ifade kazanan sembolik anlamları vardır ve bu sembolik anlamlar her bir yapı unsurunda farklı yorumlara dönu¨şen zengin motifler oluşturur. Olay örgu¨su¨ sembol dilinin ifadesiyle sonsuz bir yolculuk imajıdır. Şahıs kadrosu, canlı bir ruh kazanan evrendeki her şey u¨zerine kuruludur. Her şey konuşur, insanileşir ve insan doğasına benzetilir. Zaman ilahi zaman ve ölçu¨len zamanın uyumlanmasıyla verilir. Mekân çevresel ve olgusal mekân boyutuyla geçişlerle anlam kazanır. Yapı unsurları insan tabiatını içeren olağanu¨stu¨lu¨k, gizem ve gerçeklik etrafında kurgulanır. Bu çalışmada yapı birimlerinin her biri ve göstergeleri masal metinlerinden örneklerle bu bağlam kapsamında ele alınmıştır.