Kur’ân Yorumunda Dilbilimsel Tefsirin İşlevi (İ?râz/Yu¨z Çevirmek Örneği)

Bu çalışmada i?râz kelimesinin Kur’ân-ı Kerîm’deki kullanımları konu edilmiştir. İ?râz, kelime köku¨ itibariyle yu¨z çevirmek anlamına gelmektedir. Kur’ân-ı Kerîm’de çeşitli bağlamlarda insan eylemi olarak kullanılmıştır. Öte yandan Kur’ân’da, yapısal olarak i?râz ile aynı kökten olmamasına rağmen mu¨fessirler tarafından i?râz kelimesi ile tercu¨me edilen fiiller de bulunmaktadır. Bu kelimeler tevellâ, sadde, sadefe ve safehe fiilleridir. Oysa bu kelimelerin ifade ettiği farklı anlamlar olmalıdır. Dolayısıyla bu çalışmada i?râz sözcu¨ğu¨nu¨n genel anlamlarının yanı sıra mu¨râdifi olduğu varsayılan kelimeler ele alınmıştır. Çalışmada, bu kelimelerin ortak yönlerine değinilmiş ve her birinin aslında özel bir kullanım alanına sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma için i?râz kelimesinin seçilmesinde; mu¨fessirlerin ilgili âyette zikredilen i?râz kelimesine bazen farklı anlamlar yu¨klemesi, meâllerde ilgili kelimenin kök anlamı göz ardı edilerek âyetin muhtevasına göre yaklaşık anlamlar verilmesi, kök anlam itibariyle i?râz ile benzer olmamasına rağmen bazı sözcu¨klere i?râz anlamı yu¨klenilmesi, Tu¨rkiye’deki akademik çalışmalarda bu konunun detaylı olarak incelenmemiş ve yeteri kadar çalışılmamış olması gibi sebepler etkili olmuştur. Çalışma, bir giriş ve iki ana bölu¨mden oluşmaktadır. Girişte i?râz sözcu¨ğu¨ hakkında semantik bir yöntem takip edilerek genel bilgiler verilmiştir. Birinci bölu¨mde i?râz kelimesinin Kur’ân’daki anlamları irdelenmiş, ikinci bölu¨mde ise i?râz sözcu¨ğu¨nu¨n mu¨râdifi olduğu sanılan kelimelerin i?râz sözcu¨ğu¨ ile bağlantısı ya da farklılığı ortaya konmaya çalışılmıştır.