İslam Geleneği - Muhammed Tayyip Okiç - Atlas Kitap

İslâm Geleneği Sünnet / Hadis (Islamska Tradicija) Okiç Hocanın yedi yıl müderrislik yaptığı Üsküp’teki “Kral Aleksandır I Medresesi”nin ders kitabı olarak hazırlanmıştır. Hadis ilmi öncelikle siyer, Arap filolojisi, etnolojisi ve semantiği gibi ilimlerin zorunlu kaynaklığı açısından tahlil edilmiştir. Bilahare Okiç Hoca İslâm düşünce tarihinde hadis konusunda ana akımın (ehlü-l adl ve’s-sünne) gölgesinde kalmış mezheplerin, keza Müslüman toplumlarda özümsenmiş bir karşılık bulamayan bazı yöntemsiz hareketlerin hadis ilmine yönelik farklı yaklaşımlarına dair bir envanter sunmuştur.

Bu noktada hadis sahasında Müslüman tenkitçiliğinin ölçüleri ile Avrupa kritisizminin parametrelerinin birbirinden oldukça farklı olduğuna, ayrıca bunların birbirlerinin alanlarında gezdirilemeyeceğine dikkat çekmiştir. Okiç’e göre hadis zamanla Müslüman milletlerin inanç, kültür ve geleneklerinin belirleyici ve ayrımlaştırılamaz bir parçasına dönüşmüştür.

Hadisin Müslüman milletlerin kültürel ve ananevi tarihinde ayrı bir serüveni vardır. Hadis Türkler üzerinden Yugoslav Müslümanlarının ilmî ve kültürel hayatlarını da şekillendirmiştir. Yugoslav hukuk tarihinde hadis izleri, Yugoslav Müslümanlarının sosyal ve gündelik hayatını şekillendiren hadis tasavvuru, Yugoslavya’da hadis okutulan okullar ve müfredatları, ayrıca bu vadideki hadis edebiyatı özetlenmiştir.

Okiç Hoca, eserin sonuç bölümünde Müslüman milletlerin dar zamanlarında (örneğin Sakarya Meydan Muharebesi, Avrupa literatüründe “Küçük Asya Hezimeti”) duygu bütünlüğünü yeşertmek, Allah’ın inayet ve yardımına sığınmak amacıyla hadis meclisleri kurma geleneğine işaret etmiş ve bu geleneğin yaşatılmasına dair bir şuura istikamet çizmiştir.