İdare Hukuku Açısından Kamu Düzeni Unsurları - Mustafa Oğuzhan Bölükbaşı - Adalet Yayınevi

Günümüzden yaklaşık 4000 yıl önce yaşamış, Mısırlı din adamı ve şair Ankhu tarafından yazılmış ve Eski Kültür Bakanlarından edebiyatçı Talat Sait Halman tarafından Eski Mısırdan Şiirler isimli çeviri eserde yer alan Bozuk düzen isimli şiir, kamu düzeni kavramının önemine vurgu yapmaktadır. Kamu düzeni kavramının, kadimden beri gelen ve varlığını ilelebet devam ettirecek olan bir kavram olduğu göze çarpmaktadır.

Kamu düzenini tanımlamak, zamansal ve mekânsal değişkenliğe sahip bir kavram olması sebebiyle zordur. Nitekim kamu düzeni, zaman ve mekânın değişmesiyle farklılaşan bir düşüncedir. Bu açıdan kamu düzeni kavramına ilişkin genel geçer bir tanımlama yapılması mümkün gözükmemektedir.

Mecellenin 39. maddesi zamanın değişmesiyle, hükümlerin de değişmesi inkâr olunamaz [ezmânın tegayyürü ile ahkâmın tegayyürü inkâr olunamaz] şeklindedir. Zaman değişir ve biz de değişiriz [tempora mutantur et nos mutamur in illis], dolayısıyla kamu düzeni de değişmek ve gelişmek zorundadır. Kamu düzeni çeşitli şekillerde tanımlanmış ve zaman içerisinde yeni unsurlar eklenmek suretiyle kapsamı genişletilmiştir. Bu çalışma; kamu düzeninin hem geleneksel (kamu güvenliği-kamu huzuru-kamu sağlığı) hem de modern (genel ahlak-kamusal estetik-insan onurubireylerin kendisine karşı korunması) unsurlarının incelenmesi niteliğindedir.