Hitler Problemi - John Lukacs - Ketebe Yayınları

Aykırı Bir Hitler Analizi

John Lukacs, Hitler’in farklı dönemlerde nasıl algılandığını ortaya koyuyor ve onu seksen yıllık propaganda sisinden çıkarıp rasyonel bir değerlendirmeye tabi tutuyor.

Hitler muhtemelen modern dünya tarihinin en popüler devrimci lideridir. Popüler sözcüğüne vurgu yapıyorum çünkü Hitler aristokratik tarih çağına değil, demokratik tarih çağına aittir. Sezar, Cromwell veya Napolyon ile tam anlamıyla kıyaslanamaz. Onlardan tamamen farklıdır. Onların hepsinden daha fazla insanı, devrindeki dünyanın en eğitimli insanlarını harekete geçirebilmiş, onları kendi liderliğinde hayret verici başarılar ve olağanüstü girişimlere götürebilmiştir. Onları, kendisinin savunduğu davanın kötülüğün antitezi olduğuna inandırmayı başarmıştır. İnsanları refaha ve gurura götürmüş, onlara neredeyse Avrupa’nın tamamını fethettirecek bir özgüven kazandırmıştır. Kendine fazla yüklendiği için Alman hegemonyası kısa sürede kaybedilmiştir. Onun bin yıl sürebilecek imparatorluğu on iki yılda sona ermiştir. Buna rağmen kendi yüzyılındaki diğer diktatörlerden, Lenin, Stalin ve Mao’dan daha muazzam bir etki yapmış ve silinmez bir iz bırakmıştır. İşte bu nedenledir ki dünya tarihindeki yeri daha uzun yıllar boyu insanlar tarafından tartışılacaktır. Hitler’le işimiz henüz bitmedi.