2. Abdülhamid Döneminde Irakta Osmanlı İdaresi - Gökhan Çetinsaya - Küre Yayınları

Irak’ta Osmanlı İdaresi, Bağdat, Basra ve Musul’dan oluşan Irak vilayetlerindeki Osmanlı idaresini ve “Abdülhamid rejimi”nin bu vilayetlere yönelik politikasını mercek altına alıyor. İdari ve siyasi konuların yanı sıra bölgedeki sosyo-ekonomik ve dini gelişmeleri de incelemeye dahil ederek, on dokuzuncu ve erken yirminci yüzyıl Osmanlı Irak’ını şekillendiren etkenlere bütüncül bir bakış sunuyor.

Bu çerçevede, Osmanlı Irak’ında yerel idarenin yapısı; Irak vilayetlerinin merkezde nasıl algılandığı; Osmanlı yönetiminin Irak’taki reform projeleri ve aşiretlere yönelik politikaları; yerel Osmanlı memurları, aşiret reisleri ve dini eşraf arasındaki ilişkiler; Bağdat ve Basra vilayetlerindeki büyük Şii nüfusun meydana getirdiği “sorun”; Osmanlıların Irak’ta ve Basra Körfezi’nde artan İngiliz nüfuzu karşısında almaya çalıştığı tedbirler; Sultan Abdülhamid’in Panislamizm politikası ve Cemaleddin Afgani ile ilişkisi kitapta etraflıca inceleniyor. Eser, modern Ortadoğu tarihinin önemli konularından “eşraf siyaseti”nin Irak’taki Osmanlı yönetimi bakımından önemini de ortaya koyuyor.

Osmanlı ve İngiliz arşiv belgelerine dayanan ve Amerika Ortadoğu Çalışmaları Cemiyeti (MESA) ile İngiltere Ortadoğu Çalışmaları Cemiyeti (BRISMES) doktora tezi ödüllerine sahip bu eser, İngilizce ve Arapça baskılarından sonra şimdi Türkçede okurla buluşuyor.