Tolstoy Gibi Yazmak: En Büyük Yazarlarımızın Zihinlerine Yolculuk

KLASİKLERİN YANI SIRA EN İYİ MODERN KURGULARI OKUMA DENEYİMİMİZİ ZENGİNLEŞTİREN, YAZMA EYLEMİ VE SANATI ÜZERİNE EŞSİZ BİR ÇALIŞMA

Somerset Maugham’ın “Roman yazmanın üç kuralı vardır.” dediği söylenir. “Ne yazık ki kimse bunların ne olduğunu bilmiyor.” Söyler misiniz karakterlere nasıl hayat verilir? Bir ses, bir tını nasıl duyulur, sevgililer nasıl öldürülür ya da edebî sınavların en zorlusu olan seks sahnesi nasıl yazılır? Nabokov’a Lolita ismini seçtiren neydi? Fitzgerald Muhteşem Gatsby’de neden birinci şahıs anlatımını kullanmıştı? Düzeltmeden nefret eden Kerouac, Yolda kitabını nasıl gözden geçirmişti?

Kıdemli editör ve yazar Richard Cohen, bizi Honoré de Balzac ve George Eliot’tan Virginia Woolf ve Zadie Smith’e kadar dünyanın en büyük yazarlarının hayatlarına ve zihinlerine doğru sürükleyici bir yolculuğa çıkarıyor; yolculuğu sırasında Tolstoy’un kapısını birkaç kez çalmayı da ihmal etmiyor. Cohen, bu göz kamaştırıcı ufuk turunda büyük edebiyatçıların hilelerini, motivasyonlarını ve tekniklerini gözler önüne sermekle kalmıyor; takıntılarını, kusurlarını ortaya koyarak bize bunlardan nasıl dersler çıkarabileceğimizi de gösteriyor.

Tolstoy gibi Yazmak, kendisini bir kahramanla özdeşleştirmiş, güçlü bir açılış cümlesiyle başı dönmüş ya da bir hikâyenin sonuyla gözyaşlarına engel olamamış herkesi, Shakespeare’den Stephen King’e dünyanın en başarılı anlatıcılarının düşünce dünyasına davet ediyor. 

***

Her beğenilen edebiyat eserinin arkasında yürekten verilmiş kararlar yatar. En iyi yazarlar, olay örgüsü ve karakter gelişiminden diyalog ve bakış açısına kadar hikâyelerinin her bir unsuru için özenli −bazen de takıntılı− bir çaba sarf eder. “İlk paragrafta kitabınızla ilgili sorunların çoğunu çözersiniz.” diyen Gabriel García Márquez’in bir romana nasıl başlanması gerektiğine dair düşünceleri; “Her şey ritimdir. Bunu bir kez anladığınızda, yanlış kelimeler kullanamazsınız.” vurgusu yapan Virginia Woolf’un üslup anlayışı ve “Tüm büyük romanlar büyük masallardır.” felsefesini şiar edinen Vladimir Nabokov’un kurmacanın doğasıyla ilgili kavrayışı, büyük romanların neden yüzlerce yıl güncel kaldığının anahtarıdır. Deneyimli editör Richard Cohen, yaşamı boyunca okuduğu eserlerden ve engin birikiminden yola çıkarak iyi bir romanı yükselten ögelere dair güçlü bir çalışma ortaya koyuyor.

“Zanaatlarını anlatmak için olabildiğince yazarların kendi kelimelerini kullandım ve okurları en parlak yazarlarımızın endişelerine, tekniklerine, hilelerine, kusurlarına ve yer yer takıntılarına doğru bir gezintiye çıkarmayı amaçladım.”

“Aydınlatıcı… Cohen, okurlarını bir roman yazmaya nasıl başlayacakları konusunda bilgece tavsiyeler için Iris Murdoch’a, tekinsiz bir anlatıcı geliştirme konusunda rehberlik için Salman Rushdie’ye, akılda kalıcı yan karakterler yaratma konusunda zekice ipuçları için Rudyard Kipling’e ve kişisel deneyimleri kurgu sanata dönüştürme konusunda bir ustanın yardımı için Tolstoy’a götürüyor. Roman yazmak gibi bir niyeti olmayan okurlar bile