Kanal İstanbul - Sabri Öz - Toplumsal Dönüşüm Yayınları

KANAL İSTANBUL 
SWOT, PESTLE, AHP, Yapay Zeka, Bibliyometrik Analizleri ve Graf Teorisi Yaklaşımları ile

Kanal İstanbul, Türkiye tarafından Doğu Trakya’da planlanan, Karadeniz’i Marmara Denizi’ne ve dolayısıyla Ege ve Akdeniz’e bağlayan deniz seviyesinde yapay bir su yolu projesidir. Kanal, İstanbul’un Avrupa yakasını ikiye bölecek ve böylece Asya ile Avrupa arasında bir ada oluşacaktır. Kanal İstanbul projesi, 2011 yılında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı ve ilk ihaleler 26 Mart 2020’de düzenlendi. 

Kanal, İstanbul Boğazı’ndaki gemi trafiğini en aza indirmeyi amaçlamaktadır. Günde 160 gemi geçişi kapasitesine sahip olması öngörülmektedir; bu sayı, Boğaz’dan geçen mevcut gemi trafiğine yakındır. Bazı uzmanlara göre, kanalın inşa edilmesinin bir diğer nedeni, Montrö Sözleşmesi’nin sınırlamalarını aşmaktır. Su sözleşme, Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelerin savaş gemilerine tonaj ve sayı sınırlaması getirmekte ve Boğaz’dan geçen gemilerden ücret alınmasını yasaklamaktadır. Nitekim Ocak 2018’de Başbakan Binali Yıldırım, Kanal İstanbul’un Montrö Sözleşmesi’ne tabi olmayacağını belirtti. İstanbul projesi, kanalın yanı sıra Karadeniz kıyısında, İstanbul Havalimanı’na yakın bir bölgede büyük bir konteyner limanı, lojistik merkezler ve kanal ile entegre edilecek yapay adaların inşasını da kapsamaktadır. Ayrıca,  kanal boyunca deprem dayanımlı yeni yerleşim alanları planlamaktadır. Yapay adalar, kanal kazası sırasında çıkarılan toprakla inşa edilecektir. Projeye entegre edilmesi planlanan ulaşım yatırımları arasında Halkalı-Kapıkule hızlı tren hattı, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları projeleri, Yenikapı-Sefaköy-Beylikdüzü ve Mahmutbey-Esenyurt metro hatları ile D-100 karayolu geçişi, TEM  otoyolu ve Sazlıbosna yolu yer almaktadır.