Trabzon Tarihi - Mahmut Goloğlu - Serander Yayınları

Trabzon Tarihi adlı kitap, Goloğlunun 1934 yılında Trabzon Halkevi Tarih kolunda görevli iken özellikle kentte yeralan kitabe ve mezar taşları üzerinde yaptığı titiz ve yorucu çalışmanın üzerine kurulmuş özgün bir çalışmadır. Trabzonun fethinden başlayarak Rus işgalinden 1918 yılındaki kurtuluşa kadar geniş bir dönemin incelendiği kitap, Trabzon tarihi hakkında yazılmış olanların en kapsamlısıdır. Ele aldığı dönemin kent tarihinin kronolojik bir yöntemle işlenmesinin ötesinde kitabı özgün kılan en belirgin özellik; bu süreç içinde yöredeki nüfuz sahibi ailelerin gerek birbirleriyle, gerekse devlet yönetimiyle olan mücadelelerin ibret verici öykülerine de yer vermiş olmasıdır. Yönetim erkinin ele geçirilmesi uğruna amansız bir ayanlar mücadelesini izlediğimiz Trabzon tarihinin son yüzyılı, Osmanlı Devletinin çöküşe doğru gittiğinin belgesi olarak da değerlendirilebilir.